Dit was ons jaar: 2021

In 2021 vormden de evaluatie van Route 2020, de eerste honderd dagen van Angélique Koevoets als voorzitter van de Raad van Bestuur en het strategisch vastgoedplan de basis voor de meerjarenstrategie 2021-2026. In 2022 geven we met cliënten, cliëntvertegenwoordigers en collega’s van Zuidwester samen verder invulling aan de meerjarenstrategie Koersvast Samenwerken.

Angélique Koevoets, voorzitter Raad van Bestuur Zuidwester:

“Een mooie uitkomst van de evaluatie van Route 2020 was dat cliënten en medewerkers zich nog altijd goed kunnen vinden in de missie, visie en kernwaarden van Zuidwester. Daar kunnen we dus op verder bouwen. 

Daarnaast leerden we de belangrijke les dat we niet altijd meer moeten willen. Daarom ligt de focus voor de komende vijf jaar op de vraag: hoe worden de dingen niet méér, maar ánders? Vanuit dat idee kwamen we tot de meerjarenstrategie Koersvast Samenwerken, waarmee we tot en met 2026 gaan werken.  

Uiteraard staat daarin de cliënt centraal, maar we kiezen er ook voor de medewerkers meer centraal te zetten, want zonder voldoende en goed opgeleide medewerkers en zonder aandacht voor die medewerkers, kunnen wij niet die goede zorg leveren die we zo graag willen leveren.  

De meerjarenstrategie bestaat daarom uit vier pijlers. Naast de pijlers ‘cliënt’ en de ‘medewerker’, is dat de pijler ‘organisatie’: hoe zorgen we ervoor dat we als organisatie de medewerker en de cliënt goed kunnen ondersteunen? En we hebben een nieuwe pijler die de aandacht krijgt: onze omgeving. Zorg gaat namelijk verder dan alleen onze organisatie. Er is steeds meer overlap en daar pakken we onze verantwoordelijkheid als Zuidwester. De krapte op de arbeidsmarkt is bijvoorbeeld een uitdaging waar de hele sector mee te maken heeft. Die uitdaging moeten we dus ook sector-overstijgend aanpakken.  

Maar we werken ook samen met partijen die andere expertises hebben dan wij. Denk aan de psychiatrie. Cliënten hebben steeds vaker te maken met psychische problemen. Op dat vlak kunnen we dus kennis uitwisselen met externe partijen. 

Andersom hebben we als Zuidwester ook veel kennis te delen. We mogen trots zijn op ons Expertisecentrum, waar mensen graag werken. Door multidisciplinaire poliklinieken op te zetten, geven we ook andere partijen de mogelijkheid om van die kennis gebruik te maken. 

Onze kernwaarde ‘samen’ speelde een belangrijke rol bij het bepalen van onze meerjarenstrategie 2021-2026. Daar gaan we in 2022 mee verder. In 2021 hebben we met Koersvast Samenwerken onze ambities uitgesproken. In 2022 gaan we aan de slag met de invulling van die ambities. Hoe zien de ambities eruit in de praktijk? Aan de hand van de ontwerptafels zoeken we samen met cliënten, cliëntvertegenwoordigers en de collega’s van Zuidwester antwoord op die vraag.  

Aansluitend bekijken we ook welke kanslijnen van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland we willen betrekken bij de verdere inrichting van de meerjarenstrategie. De kanslijnen zijn vijf ontwikkelthema’s ontwikkeld door Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) met als doel de komende vijf jaar samen een transitie te maken naar duurzame, toekomstbestendige en betaalbare gehandicaptenzorg.   

We hebben in 2021 grote stappen gezet. En dat deden we weer ondanks corona. Het virus had ook in 2021 grote impact op het werk. Cliënten raakten besmet, collega’s raakten besmet en vielen uit. Het constant blootgesteld worden aan het virus doet ook iets met je. De hele organisatie kwam onder druk te staan. Daarom is iedereen tot en met de ondersteunende diensten aan toe bijgesprongen om de zorg draaiende te houden. 

Ook de Centrale Cliëntenraad heeft gedurende de Covid-periode een huzarenstuk geleverd door snel te schakelen en ons scherp te houden bij het doorvoeren van steeds veranderende maatregelen. 

Ik ben ontzettend trots dat we samen de zorg op een goed niveau hebben gehouden. Ondertussen zijn we ons nog bewuster geworden van het belang van een goede gezondheid van onze medewerkers. Laten we daarom ook in 2022 oog houden voor elkaars vitaliteit. Covid kan dan wel afnemen, de nasleep zullen we nog voelen.”

Voorzitter van de Raad van Toezicht Leo Schoots zwaaide af in 2021 en gaf het stokje over aan Huybert van Eck. Een toezichthouder met zijn tentakels in verschillende disciplines in de zorg. Een eigenschap die goed aansluit bij de ambities van Zuidwester om meer sector-overstijgend te werken, zodat we samen goede zorg kunnen blijven bieden.

Huybert van Eck, voorzitter Raad van Toezicht Zuidwester:

“Nederlanders worden steeds ouder en daar ervaren we in de zorg de gevolgen van. Zuidwester is daar geen uitzondering op. Door de hogere leeftijd van onze cliënten krijgen we te maken met andere aandoeningen. Denk aan de toename van dementie in de gehandicaptenzorg. Daarvoor is extra kennis nodig. Kennis die we kunnen opdoen in andere sectoren van de zorg.
Wat kunnen we bijvoorbeeld leren van de geestelijke gezondheidszorg als het gaat om psychische problemen bij cliënten van Zuidwester? En algemener: hoe gaan andere sectoren om met krapte op de arbeidsmarkt en welke innovaties zetten zij in? In mijn bescheiden rol als toezichthouder hoop ik een bijdrage te kunnen leveren door een verbindende schakel te zijn op het gebied van kennis uit de verschillende sectoren van de zorg.

Op 1 november 2021 startte ik als voorzitter van de Raad van Toezicht. Ik heb Zuidwester leren kennen als een warme organisatie met heel betrokken medewerkers. Een organisatie die ook in 2021 nog werd geraakt door corona. Het uitvallen van medewerkers legde grote druk op de organisatie. Opvallend was het dat dan collega’s klaar stonden om zonder gemor of gemok het werk te blijven voortzetten; dat verdient een groot compliment en het tekent de grote betrokkenheid en dienstbaarheid van onze medewerkers naar de cliënten toe. Er werden steeds weer creatieve oplossingen gevonden om de zorg voort te zetten.

Die creativiteit hebben we ook de komende jaren nodig om de continuïteit van de zorg te garanderen met de huidige krapte op de arbeidsmarkt. Hoe verdeel je personeel en kennis bijvoorbeeld over de regio’s?
En hoe zorgen we voor een goed arbeidsklimaat waarin mensen met plezier en op een gezonde manier kunnen blijven werken? In 2021 werden ook grote stappen gezet in zaken die indirect invloed hebben op de zorg. Zo stelden de Raad van Bestuur en de Ondernemingsraad samen een sociaal plan op, zonder inmenging van de vakbonden. Dit verdient een groot compliment. Het toont aan dat we bij Zuidwester met elkaar willen meedenken en in goede samenwerking zaken met elkaar kunnen regelen.

Ook in 2022 maken we voor verschillende thema’s gebruik van de inbreng en medezeggenschap van medewerkers en cliënten. Denk hierbij aan de invulling van de meerjarenstrategie en het strategisch vastgoedplan. Het zijn belangrijke zaken naast het begeleiden en het verlenen van zorg aan onze cliënten. Het is echter wel belangrijk dat we focus aanbrengen in onze ambities. Op die manier ontstaat er een goed evenwicht tussen de zorg voor de cliënten en trajecten waarmee we werken aan de toekomst.

Als Raad van Toezicht mochten we voor mijn komst nog een nieuw lid verwelkomen; Evelyn Lindeman sloot zich op 1 januari 2021 bij ons aan en versterkte met haar kennis en ervaring onze raad.
Na een jaar vol afspraken op afstand, hoop ik dat we in 2022 als Raad van Toezicht weer fysiek kunnen samenkomen, zodat de lijnen korter worden en we nog beter elkaars krachten, intelligentie en kwaliteiten kunnen benutten. Hoe beter we elkaar weten te vinden als Raad van Toezicht en als Raad van Bestuur, hoe beter we met elkaar het ‘goede gesprek’ kunnen voeren over goede zorg voor onze cliënten, over een goed werkklimaat voor onze medewerkers en over de toegevoegde waarde en duurzaamheid van onze dienstverlening in de nabije toekomst.”

Reflectie Raad van Toezicht op het jaarbericht

De Raad van Toezicht spreekt haar complimenten uit over het jaarbericht en de weergave. Het voorwoord door Roxanne is een mooie toevoeging. Ondanks de moeilijke tijden en uitdagingen die corona met zich meebracht, is er veel gedaan en bereikt.

Er zijn echt enorme stappen gezet in 2021 met het Strategisch Vastgoedplan en de Wet zorg en dwang. De cliëntverhalen zijn hier een goed voorbeeld van. Door successen nog meer te kwantificeren of te duiden met voorbeelden, kan het jaarbericht nog aantrekkelijker worden en wordt duidelijker wat er wordt bedoeld.

De aandacht, waardering en erkenning voor medewerkers mag nog sterker naar voren komen.

De omgeving komt ook expliciet naar voren in het jaarbericht. Goed dat dit de aandacht krijgt binnen Zuidwester. Voor volgend jaar zou het een mooie stap zijn om te kijken van buiten naar binnen: wat vindt de omgeving van de organisatie en van de stappen die gezet zijn?

In het gesprek tussen Raad van Bestuur en Raad van Toezicht is gesproken over het continue dilemma rondom de driehoek van personeel, kwaliteit en financiën. Een dilemma dat ook aanleiding is voor de landelijke afspraken om de komende jaren uitwerking te geven aan kanslijnen. Met de huidige en toekomstige arbeidsmarkt en de druk op de betaalbaarheid van de langdurige zorg is het de uitdaging voor Zuidwester, en ook van haar omgeving en andere aanbieders, om de kwaliteit die nu wordt geleverd vast te blijven houden. Zuidwester heeft haar nieuwe meerjarenstrategie Koersvast Samenwerken hierop ingericht.

Samenstelling Raad van Toezicht per 1 januari 2021:

Leo Schoots, voorzitter (tot en met 31 oktober 2021)
Huybert van Eck, voorzitter (vanaf 1 november 2021)
Saskia van Opijnen, vicevoorzitter
Peter Nouwens, lid
Tanja ten Berge, lid
Evelyn Lindeman, lid
Carolien Oppeneer, leerpositie (per mei 2020)

De Raad van Toezicht van Zuidwester werkt volgens de principes van de Zorgbrede Governance Code. Door volstrekte openheid over de maatschappelijke posities van de leden is er goed zicht op eventuele tegenstrijdige belangen.

De Raad van Toezicht van Zuidwester bestaat uit vijf leden plus een leerpositie en is in 2021 zes keer bijeengekomen.

Daarnaast waren er bijeenkomsten van de Kwaliteitscommissie en de Auditcommissie en heeft de Remuneratiecommissie een evaluatiegesprek gevoerd met de Raad van Bestuur. Lees meer over de ontwikkelings- en leeractiviteiten van de Raad van Toezicht.

V.l.n.r.: Tanje ten Berge, Evelyn Lindeman, Saskia van Opijnen, Huybert van Eck, Carolien Oppeneer en Peter Nouwens. Leo Schoots staat niet op de foto.

Kennismaken met alle huidige leden van de Raad van Toezicht kan op deze pagina. 

Als Zuidwester stelden we onze kennis en diensten al beschikbaar voor externe partijen. In 2021 stroomlijnden we die zorg, waardoor we nu op een overzichtelijke en toegankelijke manier de behandeldiensten van ons Expertisecentrum kunnen aanbieden aan externe zorgvragers die hier behoefte aan hebben. Zo nemen we samen onze verantwoordelijkheid in de zorg.

Ilse van Assen, Coördinator Polikliniek:

“De zorg verandert: cliënten wonen steeds vaker zelfstandig, waardoor behandelingen poliklinisch plaatsvinden. Daarnaast zijn er veel personeelstekorten in de zorg. Denk aan artsen verstandelijk gehandicapten of psychologen voor mensen met een verstandelijke beperking, vak- en systeemtherapeuten. Hierdoor kregen we als Zuidwester de afgelopen jaren steeds meer vragen vanuit externe klanten.

We traden al naar buiten met onze AVG-poli. Verschillende instellingen die werken met mensen met een verstandelijke beperking maakten hier gebruik van. Vorig jaar hebben we de stap gemaakt om die extramurale dienstverlening te stroomlijnen en uit te breiden met een multidisciplinair aanbod. Daarbij hebben we de aanmeldprocedure veranderd, waardoor de behandelingen toegankelijker worden. Wanneer wij niet de expertise in huis hebben voor de behandelvraag, werken we samen met andere instellingen die de zorgvraag wel aankunnen. Want net zoals andere instellingen bij ons aankloppen voor expertise, zo doen wij dat ook bij hen. We nemen als zorginstellingen samen de verantwoordelijkheid om de juiste zorg te kunnen blijven bieden.

In 2021 hebben we zowel het aantal poliklinieken als de dienstverlening van de poliklinieken uitgebreid. Waar we voorheen alleen AVG-poli’s hadden, werken we nu multidisciplinair. Collega’s van het Expertisecentrum die daar interesse in hadden, werken nu ook op vaste dagdelen in de polikliniek. Dit is een verschil met het vroegere extramurale werk, waarbij in casussen werd gewerkt en niet met vaste dagen. Dankzij de nieuwe aanpak zijn de extramurale behandelingen die we al uitvoerden nu een stuk uitgebreider en toegankelijker. Hierdoor kunnen we cliënten nog beter bedienen. Met het nieuwe proces van de polikliniek kan de behandelaar zich puur richten op de behandeling en worden zaken als financiering en planning uit handen genomen. Vanaf 1 januari 2022 krijgen we daar nog een mooi hulpmiddel bij in de vorm van één duidelijke aanmeldprocedure op de website van Zuidwester.

Ook voor Zuidwester zelf heeft de nieuwe aanpak voordelen. Het

extramurale werk biedt behandelaars van Zuidwester de kans om de werkzaamheden uit te breiden. Daarnaast kunnen we nieuwe kennis die we extramuraal opdoen ook weer intramuraal toepassen. Een belangrijk verschil tussen de zorg die we nu binnen Zuidwester aanbieden en de zorg in de polikliniek, is dat we in de polikliniek behandelingen toepassen met een duidelijke kop en staart. Waar we binnen Zuidwester vaak doorlopende therapie geven, bakenen we dat in de polikliniek af. Wanneer een behandeling is afgerond, is er even rust. Misschien kan dat ook invloed hebben op de behandelingen binnen Zuidwester.

De poliklinieken zijn een stap in de goede richting, maar helaas nog niet dé oplossing voor de tekorten in de zorg. De wachtlijsten in bepaalde disciplines blijven hoog en de complexiteit van de zorgvraag van cliënten neemt nog steeds toe. Niet alleen bij Zuidwester, maar in heel Nederland.
We hopen dus dat we verder kunnen bouwen aan de nieuwe samenwerkingen met andere organisaties. Daarom wordt 2022 een spannend jaar waarin we hopelijk antwoord krijgen op de vraag of we doelmatig en efficiënt kunnen omgaan met de behandelvragen in een tijd van toenemende krapte op beschikbare arbeid en financiering. We houden de acht locaties van de Polikliniek Zuidwester dus goed in de gaten in 2022.”